Lương Gross là tổng thu nhập người lao động nhận được hàng tháng bao gồm lương cơ bản và các khoản trợ cấp, phụ cấp lương, tiền hoa hồng,... trong đó bao gồm cả tiền đóng Bảo hiểm và tiền thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

Theo đó, khi người lao động được trả theo lương Gross có nghĩa là người lao động đó được trả lương gộp đã bao gồm cả các khoản gồm: Bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và thuế Thu nhập cá nhân.

Lương Gross = Lương Net + Các khoản bảo hiểm (bao gồm: Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế, Bảo hiểm thất nghiệp) + Thuế Thu nhập cá nhân (nếu có).

Căn cứ theo quy định tại Quyết định 595/QĐ-BHXH tỷ lệ trích tiền lương đóng bảo hiểm của người lao động Việt Nam lần lượt là BHXH (8%) BHTN (1%) BHYT (1.5%).

Ví dụ: Trên hợp đồng lao động ghi trả lương Gross là 10 triệu/tháng thì cần trích 10,5% trong quỹ lương nhận được cho BHXH, BHYT, BHTN (trong đó 8% BHXH; 1,5% BHYT; 1% BHTN) theo quy định của Nhà nước. Vậy số tiền bạn được hưởng mỗi tháng là 8.950.000 đồng (tương đương với mức lương Net là 8.950.000 ghi trên hợp đồng).

Lương Net là tiền lương mà người lao động thực nhận được từ đơn vị, người sử dụng lao động trả hằng tháng sau khi đã trừ hết các loại khoản chi phí bao gồm các khoản bảo hiểm và thuế TNCN.

Như vậy lương Net là tiền lương thực nhận hay thu nhập sau thuế người lao động có thể bỏ túi.

Lương Net = Lương Gross - Thuế Thu nhập cá nhân - (Bảo hiểm xã hội + Bảo hiểm y tế + Bảo hiểm thất nghiệp).

Các ví dụ tính lương sau đây áp dụng mức giảm trừ gia cảnh là 11.000.000 đồng/tháng, tương đương với 132.000.000 đồng/năm đối với người nộp thuế và 4.400.000 đồng/tháng đối với mỗi người phụ thuộc căn cứ Theo Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14.

Ví dụ 1: Lao động A làm việc tại 1 công ty tư nhân tại Hà Nội (Vùng I) với mức lương thực nhận (lương Net) hàng tháng là 30.000.000 đồng. Mức đóng bảo hiểm của lao động A bằng với mức lương Gross. Lao động A không có người phụ thuộc và đây là khoản thu nhập chịu thuế TNCN duy nhất. Vậy Lương Gross lao động A nhận được là bao nhiêu?

Lương Gross = Lương Net + Thuế TNCN + (BHXH+BHYT+BHTN)
Vậy lương Gross của Lao động A như sau:
Lương Gross = 30.000.000 + 2.687.500 + (2.880.000 + 540.000 + 364.722) = 36.472.222 (đ)

Ví dụ 2: Lao động B làm việc tại 1 công ty tư nhân tại Hà Nội (Vùng I) với mức lương gộp (lương Gross) nhận được hàng tháng là 30.000.000 đồng. Mức đóng bảo hiểm của lao động B bằng với mức lương Gross. Lao động B không có người phụ thuộc và đây là khoản thu nhập chịu thuế TNCN duy nhất. Vậy Lương Net lao động B nhận được là bao nhiêu?

Lương Net = Lương Gross - (BHXH+BHYT+BHTN) - Thuế TNCN
Vậy lương Net của Lao động B như sau:
Lương Net = 30.000.000 - (2.400.000 + 450.000 + 300.000) - 1.627.500 = 25.222.500 (đ)

Như đã đề cập bên trên, lương Net là tiền lương hàng tháng mà người lao động sẽ nhận được sau khi đã chi trả các loại phí như phí BHXH, BHYT, BHTN, thuế TNCN trong khi lương Gross thì ngược lại. Việc trích trong quỹ lương Gross để chi trả cho phí bảo hiểm và thuế đôi khi người lao động sẽ có cảm giác thu nhập của mình bị giảm đi.

Trong trường hợp các công ty làm đúng luật, trả lương và đóng đúng mức phí bảo hiểm và thuế TNCN,... thì dù nhận lương gộp hay lương thực nhận bạn đều có mức quyền lợi được hưởng như nhau. Trong trường hợp các công ty không làm đúng luật, trả lương thực nhận (Net) tuy nhiên lại khai báo với cơ quan BHXH, cơ quan thuế mức lương thấp hơn để giảm phí phải đóng thì quyền lợi của bạn nhận được khi xảy ra các sự cố ngoài ý muốn sẽ bị giảm đi.

Như vậy, khi lựa chọn cách trả lương cho mình giữa lương Gross và lương Net bạn nên lựa chọn hình thức trả lương Gross để được đóng các khoản phí đúng với mức lương và nhận quyền lợi tương đương, đồng thời tránh được các vấn đề nhạy cảm giữa người lao động và nhà doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi nhận lương Gross bạn sẽ phải tự tính toán mức đóng BHXH, BHYT, BHTN và làm việc với cơ quan thuế điều này sẽ khiến nhiều người lao động e ngại hơn so với việc nhận lương Net.

Người lao động khi xin việc cần phải lưu ý hình thức trả lương Gross hoặc lương Net của đơn vị tuyển dụng để có thể tính toán mức lương nhận về phù hợp cho mình. Nếu công ty đưa ra 2 mức lương khác nhau cho lương gộp Gross và lương thực nhận Net bạn đọc có thể tham khảo cách tính lương trên để có thể quy đổi lương Net sang Gross hoặc ngược lại để chủ động hơn trong việc lựa chọn mức lương mong muốn phù hợp.